Hukuki olarak sığınmacı ve ilticacı statüleri arasındaki fark nedir?
Yurtdışına, vatanlarindan çıkmak zorunda kalan kişilerin tümü ilticacı olarak adlandirilsa da yasal olarak, bu tanım çok daha karmaşıktır. Alman Ana Yasasının 16a maddesine göre, siyasi olarak zulüm gören kişilerin Almanya’ya sığınma hakkı vardır. Ülkesinde siyasi sebeplerle devlet tarafından zulüm gördüğünü kanıtlayabiliyorsa sığınma hakkı kazanır. Ondan sonra “sığınma hakkı statüsü” verilir.
1951’de Almanya ve beş diğer ülke ile birlikte imzalanan Cenevre Mülteci Sözleşmesine göre Almanya, savaş bölgelerinden kaçan kişilere de koruma sağlıyor. Su ana kadar 143 devlet bu uluslararası anlaşmaya katıldı. Devletler, bu anlaşmayla sığınmacılara ve mültecilere belirli standartlara göre davranmayı taahhüt eder. Her mülteci, haysiyetle muamele görmek ve güvenli bir şekilde barınma hakkına sahiptir. Ve herkesin kaçış nedenlerini adil ortamda açıklama hakkına sahiptir, bu sebepler uygun bir usulle incelenir.
Cenevre Mülteci Sözleşmesi uyarınca mülteci koruma statüsü ve gereksinimleri sığınma için olandan biraz daha düşüktür. Zulüm, her zaman devletten gelmek zorunda değildir. Bu durum örneğin, Suriye’deki terörist milislerden kaçan Suriyelilere uygulanır. Usullere göre başvuranın mülteci korumasına hakkı olduğu tespit edilirse, mülteci olarak tanınır.
özet olarak;
1. Asyl / Sığınma hakkı; tehdit ve zulüm uygulamaları doğrudan bağlı olduğu devletten ve siyasi sebeplerle oluyorsa o kişiye Asyl / Sığınma statüsü verilir.
-Yabancılar Dairesi tarafından en az üç yıllık tekrar uzatma hakkı olan oturum verilir.
– 3 ya da 5 yıl sonunda dil yeterliliği vb. şartlara olması durumunda kalıcı oturum verilir.
-Çalışma hakkı ve sosyal yardım hakkı vardır.
-Aile birleşimi hakkı vardır.
2. Flüchtlingsschutz / iltica hakkı; ilgili kişi için Devlet dışı aktörlerden kaynaklanan ya da doğrudan Devlet kaynaklı olmayan veya siyasi saiklerden değil kişinin dini tercihi, ideolojik aidiyeti, ırkı, cinsel tercihi ya da herhangi bir sosyal gruba aidiyetinden kaynaklanan bir tehdit varsa o kişi için Flüchtling Schutz / ilticacı statüsü verilir.
-Yabancılar Dairesi tarafından en az üç yıllık tekrar uzatma hakkı olan oturum verilir.
– 3 ya da 5 yıl sonunda dil yeterliliği vb. şartlara olması durumunda kalıcı oturum verilir.
-Çalışma hakkı ve sosyal yardım hakkı vardır.
-Aile birleşimi hakkı vardır.
3. Subsidiäre Schutz / Yardımcı Koruma; basvuru yapan kisinin hem Siginmaci/Asyl hem İlticaci/Flüchtling kosullarını sağlamaması ve fakat ülkesinde ciddi hasar verici durumlar olmasi; ülkesinin buna karsi koruma ve sorumluluk almamasi durumunda alinan karar türüdür. Ciddi hasar verici durumlar devlet kaynakli ya da Devlet olmayan aktörler kaynakli olabilir.
-Yabancılar Dairesi tarafından en az bir yıllık tekrar uzatma hakkı olan oturum verilir. Sonraki uzatmalarda ikişer yıl uzatılır.
– 5 yıl sonunda dil yeterliliği vb. şartlara haiz olması durumunda kalıcı oturum verilir.
-Çalışma hakkı ve sosyal yardım hakkı vardır.
-Kısıtlamalı Aile birleşimi hakkı vardır. Bekleme süresinden dolayı.
4. Abschiebungsverbot / Deport Yasağı; eğer yukarıdaki üç tür kabul şartları bulunamamişsa ve beraberinde ülkesine gönderilmesi sağlık, özgürlüğünün kısıtlanması vb. sebeplerden ötürü AIHM sözleşmesine aykırılık durumu oluşturursa verilen karar türüdür. Kendi ülkesine dönmesiyle durumu ağırlaşacak bir hastalığı olması, hastalığının kendi ülkesinde tedavi edilemeyecek koşullarda olması. Bu karar turunu Mahkeme alır, deport yasağı verilen kişi deport edilemez.
-Yabancılar Dairesi tarafından en az bir yıllık tekrar uzatma hakkı olan oturum verilir.
-5 yıl sonunda dil yeterliliği vb. şartlara haiz olması durumunda kalıcı oturum verilir.
-Çalışma hakkı alabilir ama yabancılar dairesinin izni gereklidir.
-Aile birleşimi yapamaz